Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
Ysgol carbon sero net gyntaf Cyngor Sir y Fflint yn weithredol
Published: 20/05/2025
Gyda 1,080 o baneli solar ar y to a llu o nodweddion cynaliadwy, y campws ysgol newydd hwn sydd werth miliynau o bunnoedd ym mhentref Mynydd Isa, Yr Wyddgrug, yw ysgol gyntaf Cyngor Sir y Fflint sy鈥檔 gweithredu ar sail egwyddor carbon sero net.听
Fe ymwelodd Pwyllgor Newid Hinsawdd Cyngor Sir y Fflint 芒 Champws Mynydd Isa yn ddiweddar yn ogystal ag aelodau cabinet, cynrychiolwyr yr ysgol a Chwmni Partneriaeth Addysg Cymru i ddarganfod mwy am elfennau cynaliadwy鈥檙 ysgol.听
Hefyd fe roddodd y rhai a oedd yn bresennol arwydd neon ymlaen a oedd wedi ei gomisiynu鈥檔 arbennig gyda鈥檙 gair 鈥楥roeso鈥� yn symbol o鈥檙 egni mae鈥檙 adeilad yn ei greu ar ei gyfer ei hun.听
Wedi ei gyflawni gan Robertson Construction North West ar ran Cwmni Partneriaeth Addysg Cymru, yr ysgol hon sydd o鈥檙 radd flaenaf yw un o鈥檙 rhai mwyaf effeithlon o ran ynni yng Nghymru, gan ddangos ymrwymiad Sir y Fflint i leihau allyriadau carbon a chreu dyfodol sy鈥檔 fwy gwyrdd.听
Mae gweithredu ar sail egwyddor sero net yn golygu fod Campws Mynydd Isa wedi ei ddylunio i gynhyrchu cymaint o ynni ag y mae鈥檔 ei ddefnyddio, diolch i ystod o nodweddion sy鈥檔 arbed ynni. Un o鈥檙 nodweddion hynod yw鈥檙 system banel solar sy鈥檔 creu argraff gyda chelloedd ffotofolt盲ig dros tua 80% o鈥檙 to, ardal dros 2,500m虏.听
Mae disgwyl i鈥檙 paneli hyn greu dros 300,000 kWh o drydan bob blwyddyn, gan leihau allyriadau carbon o dros 70 tunnell yn flynyddol. Yn ystod misoedd yr haf, bydd unrhyw drydan ychwanegol a gynhyrchir yn cael ei anfon yn 么l i鈥檙 grid.
Gan fod y deunyddiau wedi eu dewis yn ofalus, deunyddiau sy鈥檔 llai dwys o ran carbon, mae鈥檙 campws hefyd yn isel mewn 鈥榗arbon ymgorfforedig鈥�. Gan ddefnyddio pympiau gwres yr awyr ar gyfer cynhesu a dwr poeth, yn hytrach na thanwydd ffosil, mae鈥檙 campws hefyd yn elwa o system ddraenio arbennig i reoli dwr glaw yn naturiol gan helpu i atal llifogydd a chefnogi bywyd gwyllt.听
Mae鈥檙 tir wedi ei ddylunio i hyrwyddo bioamrywiaeth gyda mannau gwyrdd, tirlunio sy鈥檔 gyfeillgar i fywyd gwyllt a mannau awyr agored sy鈥檔 annog disgyblion i ymgysylltu gyda natur. Mae deunyddiau sydd wedi eu hailgylchu a rhai carbon isel hefyd wedi eu defnyddio i adeiladu鈥檙 mannau awyr agored gan gynnwys man chwarae wedi ei wneud o deiars wedi eu hailgylchu.
Caiff teithio llesol ei annog drwy lwybrau beicio a cherdded pwrpasol a mannau gwefru ceir trydan.听
Mae鈥檙 campws deulawr 10,500m虏 yn gallu cynnwys 1,300 o ddisgyblion, gan gynnwys 43 o blant oed meithrin, 600 o ddisgyblion cynradd a 700 o fyfyrwyr ysgol uwchradd. Bydd yr holl ddisgyblion yn elwa o gyfleusterau arloesol wedi eu dylunio ar gyfer dysgu yn yr 21ain ganrif. Disgyblion ysgol uwchradd oedd y cyntaf i symud i鈥檙 campws yn gynharach ym mis Mai, gyda gweddill y disgyblion yn symud i mewn ar 么l gwyliau鈥檙 haf.听
Caiff Campws Mynydd Isa ei adeiladu drwy Gwmni Partneriaeth Addysg Cymru gan ddefnyddio鈥檙 Model Buddsoddi Cydfuddiannol sydd wedi ei ddatblygu gan Lywodraeth Cymru i ariannu prosiectau cyfalaf mawr.听
Dywedodd y Cynghorydd Mared Eastwood, Aelod Cabinet Addysg, y Gymraeg, Diwylliant a Hamdden, Cyngor Sir y Fflint:听 鈥淩oeddwn wrth fy modd o gynrychioli Pwyllgor Newid Hinsawdd y Cyngor a gweld y prosiect hynod hwn yn dod i fodolaeth. Mae nid yn unig yn adlewyrchu ein hymrwymiad i addysg sydd o ansawdd uchel ond hefyd i ddyfodol mwy gwyrdd a mwy cynaliadwy ar gyfer ein plant.鈥�
Dywedodd Elliot Robertson, Prif Weithredwr Grwp Robertson: 鈥淢ae cyflawni Campws Mynydd Isa fel ysgol gyntaf Sir y Fflint sy鈥檔 gweithredu ar sail egwyddor carbon sero net yn nodi cam sylweddol ymlaen ar gyfer adeiladau cynaliadwy yng Nghymru.听
鈥淒rwy gydweithio gyda Chwmni Partneriaeth Addysg Cymru a Chyngor Sir y Fflint, mae鈥檙 prosiect hwn yn pwysleisio ein hymrwymiad i gyflawni prosiectau sy鈥檔 cefnogi cymunedau ac yn hyrwyddo dyfodol cynaliadwy. Byddwn yn parhau i gynnal a chadw鈥檙 campws drwy d卯m Rheoli Cyfleusterau Robertson ac yn edrych ymlaen at fod yn rhan o鈥檙 gymuned am sawl blwyddyn i ddod.
Dywedodd Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg, Lynne Neagle: 鈥淩wyf wrth fy modd fod Campws Mynydd Isa ar agor i ddysgwyr.
鈥淏ydd cymaint o ddisgyblion yn elwa o鈥檙 cyfleusterau eithriadol hyn sy鈥檔 gweithredu ar sail egwyddor sero net, gan wreiddio ein hymrwymiadau tuag at leihau allyriadau carbon a mynd i鈥檙 afael 芒 newid hinsawdd. Nid dim ond adeiladu ysgol ydym ni, rydym ni鈥檔 creu amgylchedd lle gall y genhedlaeth nesaf ddysgu yn uniongyrchol am gynaliadwyedd.鈥�
Dywedodd Neil Cutting, Cyfarwyddwr Prosiect gyda Chwmni Partneriaeth Addysg Cymru: 鈥淩ydym wrth ein bodd gyda鈥檙 datrysiad carbon sero net ar gyfer y prosiect hwn. Y cyntaf o鈥檌 fath ar gyfer y Model Buddsoddi Cydfuddiannol, rydym wrth ein bodd gyda鈥檙 adeilad sydd wedi ei gwblhau sy鈥檔 dangos sut y gellir adeiladu cyfleusterau addysgol arloesol yn gyfrifol.
鈥淕yda鈥檔 partneriaid adeiladu, mae Cwmni Partneriaeth Addysg Cymru yn falch yr ymddiriedwyd ynom i gyflawni鈥檙 campws addysg 3-16 oed hwn ar gyfer Cyngor Sir y Fflint a chymunedau Mynydd Isa, nawr ac i鈥檙 dyfodol. Diolch yn fawr.鈥�
Mae鈥檙 ysgol yn rhan o Raglen Cymunedau Dysgu Cynaliadwy Llywodraeth Cymru, sy鈥檔 canolbwyntio ar foderneiddio adeiladau ysgol gyda chynaliadwyedd yn greiddiol i hynny. Mae鈥檙 prosiect yn amlygu ymrwymiad ehangach Cyngor Sir y Fflint i fynd i鈥檙 afael 芒 newid hinsawdd a sicrhau fod adeiladau cyhoeddus yn cael eu hadeiladu gan ystyried y dyfodol.
Nodweddion Cynaliadwyedd:
鈥� Yr ysgol gyntaf yn Sir y Fflint sy鈥檔 gweithredu ar sail egwyddor carbon sero net - Ysgol Mynydd Isa yw鈥檙 ysgol gyntaf yn y sir sy鈥檔 gweithredu ar sail egwyddor carbon sero net gan osod cynsail ar gyfer adeiladau addysgol yn y rhanbarth yn y dyfodol.
鈥� Gosodiad Solar Cyntaf ar Raddfa Fawr ar Ysgol yn Sir y Fflint - Mae rhesi ffotofolt盲ig ar raddfa fawr wedi eu gosod ar do鈥檙 ysgol, gan ddarparu cyfran sylweddol o anghenion yr adeilad o ran trydan. Mae鈥檙 paneli solar wedi eu dylunio i sicrhau鈥檙 effeithlonrwydd mwyaf posibl, gan leihau dibyniaeth ar y grid a lleihau costau ynni鈥檔 sylweddol. Mae disgwyl i鈥檙 system greu ynni gl芒n am ddegawdau, gan leihau 么l-troed carbon yr ysgol a chyfrannu at dargedau ynni adnewyddadwy Sir y Fflint.
鈥� Pympiau Gwres yr Awyr - Mae鈥檙 systemau hyn sy鈥檔 effeithlon o ran ynni yn darparu gwres a dwr poeth heb ddibyniaeth ar danwydd ffosil.
鈥� Systemau Draenio Cynaliadwy - Mae鈥檙 safle yn cynnwys isadeiledd gwyrdd sy鈥檔 rheoli dwr glaw yn naturiol, gan leihau risg o ran llifogydd a chefnogi bioamrywiaeth leol.
鈥� Gwella Bioamrywiaeth - Mannau gwyrdd, tirlunio sy鈥檔 gyfeillgar i fywyd gwyllt a mannau dysgu awyr agored yn annog ymgysylltu ecolegol a chefnogi cynefinoedd lleol.
鈥� Isadeiledd Teithio Cynaliadwy - Mae llwybrau beicio a cherdded pwrpasol, yn ogystal 芒 mannau gwefru cerbydau trydan, yn hybu dewisiadau teithio llesol a charbon isel ar gyfer disgyblion a staff.
鈥� Golau -听 Caiff golau dydd naturiol ei ddefnyddio pryd bynnag fo hynny鈥檔 ymarferol i leihau鈥檙 defnydd o ynni sy鈥檔 gysylltiedig 芒 golau trydan a systemau golau hynod o effeithlon gyda system reoli a roddir ymlaen 芒 llaw ond sy鈥檔 mynd i ffwrdd yn awtomatig wrth ganfod absenoldeb.
鈥� Concrid - Mae sment carbon isel yn lleihau faint o garbon a ddefnyddir yn sylweddol.
听