Newyddion Diweddaraf Cyngor Sir Y Fflint
  		Adroddiad Perfformiad Blynyddol
  		Published: 24/10/2017
Trafodwyd perfformiad Cyngor Sir y Fflint yn ystod 2016-17 mewn cyfarfod 
Cabinet ddydd Mawrth 24 Hydref cyn cyhoeddi Adroddiad Perfformiad Blynyddol y 
Cyngor.
 
Mae鈥檙 adroddiad yn adlewyrchur cynnydd da a wnaed ar y cyfan yn erbyn 
blaenoriaethau a nodwyd yng Nghynllun Gwella 2016/17, ac maen crynhoi 
cyflawniadaur sefydliad. Mae Cyngor Sir y Fflint yn parhau i gael ei 
lywodraethun dda a pherfformion dda. Mae ein perfformiad da cyson wedi cael 
ei gydnabod yn lleol ac yn genedlaethol.  Sir y Fflint ywr cyngor sydd wedi 
gwella fwyaf drwy Gymru wrth gymharu mesuryddion perfformiad tebyg.
Mae rhai o鈥檔 llwyddiannau i鈥檞 gweld isod:
路 Cysylltodd dros 3,300 o gwsmeriaid 芒鈥檙 gwasanaeth tai am gyngor a chymorth.  
Cafodd 63.4% or ymholiadau hyn eu datrys ar y pwynt cyswllt cyntaf, gan 
ganiat谩u i鈥檔 timau arbenigol allu canolbwyntio ar y 36.6% o achosion cymhleth a 
brys a oedd ar 么l. 
路 Roedd deuddeg o dai Cyngor newydd wedi鈥檜 cwblhau drwy raglen Tai ac Adfywio 
Strategol SHARP ar safle hen ysgol L么n Custom House a bydd gwaith yn parhau yn 
2017/18.
路 Sicrhaodd y Cyngor 285 eiddo 鈥渆cwiti a rennir鈥 ar gyfer rhai a oedd yn prynu 
ty am y tro cyntaf drwy gyfraniadau datblygwyr.  Mae datblygwyr hefyd wedi rhoi 
eiddo鈥檔 rhoddion i North East Wales (NEW) Homes sydd werth 拢3 miliwn.  
路 Rydym wedi cefnogi gofal sy鈥檔 canolbwyntio ar y cwsmer mewn 16 o gartrefi 
preswyl a 3 cartref nyrsio drwy ddarparu hyfforddiant a chanllawiau 鈥淧rogress 
for Providers鈥.
路 Mae tair cymuned cyfeillgar i Ddementia yn Sir y Fflint ac mae pedair cymuned 
arall yn ymgeisio i gael y statws. Mae gennym bellach 38 o fusnesau sy鈥檔 
gyfeillgar i Ddementia a 10 caffi cof.
路 Mae Cyngor Sir y Fflint wedi bod 芒 rhan allweddol mewn datblygu Cais am 
Fargen Twf Economaidd ar gyfer Gogledd Cymru gyda Llywodraethau Cymru ar DU.
路 Derbyniwyd 181 ymholiad busnes a daeth buddsoddiad o 158 or rheini, syn 
gyfradd o 87.2%. 
路 Fe greodd ein partner datblygu ar gyfer y Rhaglen Tai Strategol ac Adfywio 
(SHARP) 12 o brentisiaethau, a 4 o鈥檙 rheini drwy gynllun rhannu prentisiaethau 
Sir y Fflint, Gwaith yn yr Arfaeth. 
路 Mae Sir y Fflint yn uwch nar cyfartaledd rhanbarthol a chyfartaledd Cymru o 
ran y ganran o ddysgwyr Cyfnod Allweddol 3 syn cyflawni gwell canlyniadau mewn 
mathemateg 鈥 rydyn ni鈥檔 5ed drwy Gymru.  Yng Nghyfnod Allweddol 2, rydym wedi 
gwella 2.2% ir lefel uchaf yng Ngogledd Cymru ac ir 6ed safle drwy Gymru. 
路 Mae 57% o bobl ifanc oed ysgol Gwasanaeth Cyfiawnder Ieuenctid Sir y Fflint 
mewn gwaith, hyfforddiant neu addysg llawn amser (46% yw cyfartaledd Cymru).
路 Bu i ni helpu aelwydydd yn Sir y Fflint i gael incwm ychwanegol gwerth dros 
拢1.5 miliwn drwy fudd-daliadau.
路 Cefnogodd Cymunedau yn Gyntaf 99 o bobl i gael gwaith llawn amser neu ran 
amser a helpu 247 o gleientiaid di-waith yn hirdymor i gael cymhwyster, i鈥檞 
cynorthwyo i fod yn fwy parod am waith. 
路 Roedd 87% or gweithwyr yn Neuadd y Sir yn gweithio鈥檔 hyblyg, sy鈥檔 golygu bod 
819 o ddesgiau ar gyfer 944 o weithwyr.
路 Yn unol 芒 Strategaeth Ddigidol y Cyngor, roedd nifer y trafodion digidol 
ar-lein wedi cynyddu ac roedd 11,000 o gwsmeriaid yn dymuno gohebu gyda鈥檙 
Cyngor ar-lein drwy鈥檙 wefan. Roedd cynnydd o 19% yn nifer y rhai a oedd yn 
defnyddio gwefan y Cyngor hefyd.
Dywedodd Prif Weithredwr Cyngor Sir y Fflint, Colin Everett: 
 
 鈥淢aer Cyngor yn gwneud cynnydd da mewn meysydd a nodwyd yn flaenoriaethau. Er 
gwaethaf pwysau ariannol mawr a llai o gyllid cenedlaethol, mae Sir y Fflint 
wedi bod yn greadigol ac wedi llwyddo i gyflawni ei nodau am flwyddyn arall.鈥
 
Dywedodd y Cynghorydd Aaron Shotton, Arweinydd Cyngor Sir y Fflint:
 鈥淢aer Cyngor wedi profi unwaith eto ei fod yn sefydliad syn perfformion 
dda, gan osod targedau a chyflawnir blaenoriaethau sydd wedi鈥檜 nodi yn y 
Cynllun Gwella.鈥   
 
Mae鈥檔 rhaid cyhoeddi鈥檙 Adroddiad erbyn 31 Hydref, ac yng nghyfarfod y Cyngor 
Sir ar 24 Hydref, bydd gofyn i鈥檙 cynghorwyr gymeradwyo鈥檙 adroddiad i gael ei 
gyhoeddi.
Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Sir y Fflint
 
Bydd gofyn i Gabinet Cyngor Sir y Fflint nodi鈥檙 cynnydd ar waith Bwrdd 
Gwasanaethau Cyhoeddus (BGC) Sir y Fflint a chefnogi them芒u鈥檙 BGC ar gyfer y 
Cynllun Lles pan fydd yn cyfarfod ar 24 Hydref.
 
Ffurfiwyd y BGC ym mis Ebrill 2016, fel cyfrifoldeb statudol yn Neddf Llesiant 
Cenedlaethau鈥檙 Dyfodol (Cymru) 2015.  Mae wedi canolbwyntio ar lunior Asesiad 
Lles a datblygur Cynllun Lles a fydd yn cael ei gyhoeddi ym mis Mai 2018.
 
Ar ben hynny, mae鈥檙 BGC wedi parhau i weithio ar flaenoriaethau鈥檙 Bwrdd 
Gwasanaethau Lleol (BGLl) blaenorol ac mae hefyd yn cynnal ei r么l statudol o鈥檙 
Bartneriaeth Diogelwch Cymunedol.
 
Mae gan Sir y Fflint hanes hir a balch o weithio mewn partneriaeth. Mae BGC Sir 
y Fflint yn greiddiol ir gwaith o hybu arferion cydweithio cadarnhaol ac maen 
canolbwyntio egni, ymdrech ac adnoddau ar ddarparu gwasanaethau cyhoeddus 
effeithiol ac effeithlon.
 
Mae Asesiad Lles wedi鈥檌 lunio a鈥檌 gyhoeddi ar gyfer Sir y Fflint, yn unol 芒 
gofynion statudol. Mae hwn yn rhoi darlun cyfoes o fywyd a lles yn Sir y Fflint.
 
Mae鈥檙 Cynllun Lles yn ofynnol o dan Ddeddf Llesiant Cenedlaethaur Dyfodol 
(Cymru) ac fe fydd wedii lunio ai gyhoeddi erbyn mis Mai 2018. 
 
Mae pum blaenoriaeth yn y cynllun hwn sydd wediu dewis gan mai yma maer BGC 
yn credu y gall ychwanegur gwerth mwyaf.   Y rhain yw:
 
路 Lles a Bywn Annibynnol (hen flaenoriaeth y BGLl)
路 Diogelwch Cymunedol (hen flaenoriaeth y BGLl)
路 Cymunedau Gwydn (blaenoriaeth newydd)
路 Yr Economi a Sgiliau (blaenoriaeth newydd)
路 Yr Amgylchedd (blaenoriaeth newydd)
 
Mabwysiadwyd them芒u a blaenoriaethau/is-flaenoriaethaur BGC yn ffurfiol gan 
holl aelodaur BGC ac mae gwaith ar fynd i osod y rhain yn y Cynllun Lles 
drafft.  Bydd ymgynghoriad cyhoeddus 12 wythnos o hyd yn cychwyn ar y Cynllun y 
mis hwn ac fe ddaw i ben ym mis Ionawr 2018.
 
Mae鈥檙 them芒u hyn hefyd wedi鈥檜 cyfleu yn glir yng nghynllun y Cyngor ei hun ar 
gyfer eleni, gan nodi cyfraniad ymrwymiadau鈥檙 Cyngor i鈥檙 Cynllun Lles.
 
Ar 么l iddo gael ei gymeradwyo gan y BGC, bydd Cynllun Lles Sir y Fflint yn cael 
ei gyflwyno ir holl gyrff syn aelodau or Bwrdd iw gymeradwyo gyda golwg ar 
ei gyhoeddi yn gynnar ym mis Mai 2018. 
 
Dywedodd y Cynghorydd Billy Mullin, Aelod Cabinet Reolaeth Gorfforaethol ac 
Asedau:
 
 鈥淒rwy鈥檙 Cynllun Lles, gall Cyngor Sir y Fflint ai sefydliadau partner yn y 
BGC sicrhau eu bod yn gweithio tuag at yr un amcanion er budd trigolion lleol. 
Rydym wastad yn chwilio am ffyrdd o wella bywydau pobl leol.
 
Dywedodd y Cynghorydd Aaron Shotton, Arweinydd y Cyngor:
 
 鈥淢ae Sir y Fflint wedi bod yn gweithio mewn partneriaeth ers amser maith ac 
mae blaenoriaethau鈥檙 BGC yn cyd-fynd 芒 Chynllun y Cyngor. Mae鈥檙 cymunedau rydyn 
ni鈥檔 eu gwasanaethu鈥檔 disgwyl ir partneriaid yn y sector statudol ar trydydd 
sector weithio gydai gilydd, gweithio at flaenoriaethau a rennir a chyflawni 
pethau, drwy ymdrechion ar y cyd.鈥
 
Polisi Diogelu Corfforaethol
Bydd gofyn i Gabinet Cyngor Sir y Fflint gymeradwyo鈥檙 Polisi Diogelu 
Corfforaethol pan fydd yn cyfarfod yn nes ymlaen yn y mis.
Mae diogelu鈥檔 berthnasol i bawb ym mhob gwasanaeth o fewn y Cyngor. Er mai鈥檙 
Gwasanaethau Cymdeithasol ywr gwasanaeth sy鈥檔 arwain wrth ymdrin ag ymholiadau 
sy鈥檔 ymwneud 芒 honiadau a phryderon, mae gan bawb gyfrifoldeb i ddiogelu lles 
plant, pobl ifanc ac oedolion, beth bynnag fo鈥檜 r么l.
 
Dywedodd y Cynghorydd Christine Jones, Aelod Cabinet Gwasanaethau Cymdeithasol 
a Chyd-gefnogwr Diogelu Cyngor Sir y Fflint:
 
 鈥淢ae鈥檙 polisin disgrifio rolau a chyfrifoldebau pob gweithiwr, yn ogystal ag 
aelodau etholedig, gwirfoddolwyr a chontractwyr. Mae鈥檔 cynnwys gwybodaeth am y 
gwahanol fathau o gam-drin, deall arwyddion camdriniaeth a sut i roi gwybod am 
unrhyw bryderon sydd gennych.
 鈥淣id ywr polisin disodlir trefniadau presennol o fewn y Gwasanaethau 
Cymdeithasol; yn hytrach, mae鈥檔 nodi dyletswydd y Cyngor fel sefydliad cyfan, 
gan egluror cyfrifoldebau ar bob lefel, waeth ym mha faes maen nhwn 
gweithio. 
 
Dywedodd y Cynghorydd Billy Mullin, Aelod Cabinet Rheolaeth Gorfforaethol a 
Chyd-gefnogwr Diogelu Cyngor Sir y Fflint:
 
 鈥淢ae Cyngor Sir y Fflint yn ymrwymo i鈥檞 gyfrifoldebau ac mae wedi cymryd camau 
cadarnhaol drwy sefydlu Panel Diogelu Corfforaethol mewnol i sicrhau bod 
trefniadau cadarn yn eu lle i ddiogelu plant, pobl ifanc ac oedolion.  Mae鈥檙 
polisi o ganlyniad ir gwaith y mae鈥檙 Panel wedi鈥檌 wneud hyd yma.鈥
 
Bydd y polisi鈥檔 cael ei gefnogi gan sawl mesur sydd ar gael i weithwyr ac 
aelodau etholedig, gan gynnwys:
 
路 Cwestiynau cyffredin;
路 Dwy raglen e-ddysgu i ddiogelu plant a diogelu oedolion sydd ar gael ar-lein;
路 Darparwyd pedwar sesiwn hyfforddi diogelu gan AFTA Thought, sefydliad sy鈥檔 
arbenigo mewn hyfforddi drwy ddrama, ym mis Mai a Mehefin a oedd yn trafod 
gwahanol faterion diogelu. Daeth bron i 300 o weithwyr i鈥檙 sesiynau hyn o sawl 
maes;  
路 Bydd cyflwyniadau ar ddiogelu鈥檔 cael eu rhoi ir Pwyllgorau Craffu dros y 
misoedd nesaf i godi eu hymwybyddiaeth; 
路 Cyhoeddi newyddlen ar Ddiogelu Corfforaethol i ategu mor bwysig yw adnabod a 
rhoi gwybod am bryderon ac i amlygu materion cyfredol.
 
 
Polisi Cynhyrchu Incwm
 
Bydd gofyn i Gabinet Sir y Fflint gymeradwyo Polisi Cynhyrchu Incwm pan fydd yn 
cyfarfod ar 24 Hydref 2017.
 
Mae nifer o amcanion allweddol yn y polisi hwn i gynorthwyo wrth osod ffioedd a 
thaliadau addas sydd wediu meincnodi, ynghyd 芒 threfn o adolygun rheolaidd a 
monitro.
 
Mae鈥檙 Cyngor wedi cynnal adolygiad o鈥檌 ffioedd a鈥檌 daliadau ac wedi casglu bod:
 
路 rhai o ffioedd y Cyngor yn briodol;
路 angen adolygu ffioedd eraill i sicrhau eu bod yn cwrdd 芒 chostau, lle bo 
hynnyn briodol; a
路 bod nifer o gyfleoedd i adennill ffioedd a thaliadau y gellir, ar sail 
gweithgarwch awdurdodau lleol eraill, eu hadennill yn gyfiawn.
 
Dyma rai o brif amcanion y polisi:
路 Casglu cymaint 芒 phosib o incwm drwy adennill costaun llawn lle bo modd;
路 Sicrhau bod ffioedd yn adlewyrchu鈥檙 gallu i dalu;
路 Cymharu costau gyda鈥檔 sector ein hunain a鈥檙 farchnad;
路 Ystyried unrhyw gystadleuaeth i ddarparu鈥檙 gwasanaeth gan y sector cyhoeddus, 
preifat neu wirfoddol;
路 Sicrhau bod ffioedd a thaliadau鈥檔 cael eu pennu mewn modd sy鈥檔 ategu amcanion 
polis茂au ehangach y Cyngor;
路 Casglu costau mor effeithlon 芒 phosib鈥, cyn y pwynt darparu a chynnig cymaint 
芒 phosib o ffyrdd i gwsmeriaid dalu.
 
Dywedodd y Cynghorydd Aaron Shotton, Aelod Cabinet Cyllid Cyngor Sir y Fflint:
 
 鈥淢ae ffioedd a thaliadau鈥檔 rhan bwysig o gynlluniau ariannol y Cyngor ac mae鈥檙 
adolygiad a gynhaliwyd wedi ceisio sicrhau bod trefniadau clir ar waith i 
bennu, adolygu ac adennill ffioedd a thaliadau, gan ystyried gallu cwsmer i 
dalu. Ar adeg pan mae mwy o alw ar wasanaethau a llai o gymorth ariannol yn 
genedlaethol, mae鈥檔 hollbwysig, er mwyn i wasanaethau lleol fod yn wydn yn y 
dyfodol, bod y Cyngor yn gwneud y mwyaf oi allu i gasglu mathau eraill o incwm 
i leihau effaith toriadaur llywodraeth.
 
 
Polisi鈥檙 Gymraeg yn y Gweithle
 
Bydd gofyn ir Aelodau fabwysiadu Polisir Gymraeg yn y Gweithle ar gyfer Sir y 
Fflint yng nghyfarfod Cabinet Cyngor Sir y Fflint ddydd Mawrth 24 Hydref.  
 
Pwrpas polisi鈥檙 Gymraeg yn y Gweithle yw:
 
i)              hyrwyddo agweddau positif ac annog gweithwyr i ymfalch茂o yn yr 
iaith Gymraeg a diwylliant Cymru.
ii)             cynyddu nifer y gweithwyr Cymraeg eu hiaith a darparu cyfleoedd 
i weithwyr sydd eisoes yn rhugl yn y Gymraeg ac ir rheiny sy鈥檔 dysgu i 
ddefnyddior Gymraeg yn y gwaith.
iii)            Annog amgylchedd gwaith dwyieithog lle mae gan weithwyr ryddid 
a chefnogaeth i weithio drwy gyfrwng y Gymraeg.
 
Dywedodd y Cynghorydd Billy Mullin, Aelod Cabinet Rheolaeth Gorfforaethol ac 
Asedau Cyngor Sir y Fflint:
 
 鈥淏ydd gweithredu鈥檙 polisi hwn yn cefnogi鈥檙 Cyngor i ddatblygu gwasanaethau 
dwyieithog a chydymffurfio 芒 Safonaur Gymraeg.  Ymysg pethau eraill, byddwn yn 
gallu dibynnu llai ar wasanaethau cyfieithu, defnyddio mwy o Gymraeg yn y 
gwaith a denu a chadw mwy o weithwyr Cymraeg eu hiaith.  Mae hefyd yn cefnogi 
Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg y Cyngor, sy鈥檔 anfon neges glir yn fewnol 
ac yn allanol bod y Gymraeg yn werthfawr y tu allan i鈥檙 ysgol a鈥檌 bod yn ased i 
gyflogaeth.
 
 鈥淏ydd cynnig mwy o gyfleoedd i weithwyr weld, clywed, defnyddio ac ymarfer eu 
Cymraeg yn y gwaith yn eu cefnogi i fod yn fwy hyderus a medrus wrth wella 
ansawdd y gwasanaethau Cymraeg ir cyhoedd. Po fwyaf mae pobl yn cael eu trochi 
yn yr iaith, mwyaf y maent yn ei ddysgu.
 
Mae her i allu鈥檙 Cyngor i ddarparu gwasanaethau dwyieithog ar ffurf anhawster 
wrth recriwtio i swyddi sydd 芒 Chymraeg yn hanfodol. Er mwyn gwella鈥檙 sefyllfa, 
mae鈥檙 Cyngor yn adolygu pethau fel:
 
路 defnyddio geiriau ymarferol, hawdd eu deall i ddisgrifio lefel y sgiliau 
Cymraeg sydd eu hangen ar gyfer swyddi. Mae cyflogwyr sy鈥檔 defnyddio 
enghreifftiau penodol o鈥檙 lefel o sgiliau y mae eu hangen ar gyfer y swydd yn 
hytrach na nodi Cymraeg hanfodol鈥 yn unig yn dweud eu bod wedi cael gwell hwyl 
ar recriwtio siaradwyr Cymraeg; 
路 defnyddio cyfryngau Cymraeg i hysbysebu swyddi; a
路 datblygu datrysiadau eraill os nad oes modd recriwtio ymgeiswyr syn siarad 
Cymraeg, er enghraifft, ei gwneud yn ofynnol i weithiwr ddysgu Cymraeg hyd at 
lefel benodol o fewn cyfnod penodol neu hyfforddi siaradwr Cymraeg i fodloni 
gofynion eraill y swydd.
 
Ychwanegodd y Cynghorydd Mullin:
 
 鈥淢ae Cyngor Sir y Fflint wedi ymrwymo i weithio gyda Chomisiynydd y Gymraeg i 
sicrhau y gallwn fodloni鈥檙 Safonau鈥檔 ymarferol, gan gydnabod daearyddiaeth a 
dadansoddiad demograffig ardal y Cyngor.  Mae adnoddau i gefnogi rheolwyr a 
gweithwyr ar gael, gan gynnwys datblygu tudalen ar y fewnrwyd i ddarparu 
adnoddau ar gyfer dysgwyr Cymraeg.
 
Cyfamod y Lluoedd Arfog
 
Bydd gofyn i Gabinet Sir y Fflint gymeradwyo adroddiad blynyddol cyntaf y 
Cyngor ar Gyfamod y Lluoedd Arfog pan maen cyfarfod ar 24 Hydref.
 
Mae Cyfamod y Lluoedd Arfog yn addewid gan y genedl i sicrhau bod y rhai sydd 
wedi gwasanaethu yn y lluoedd arfog au teuluoedd yn cael eu trin yn deg. Maer 
Cyfamod yn gyfrifoldeb cenedlaethol syn cynnwys y llywodraeth, busnesau, 
awdurdodau lleol, elusennau ar cyhoedd, gan annog cymunedau lleol i gefnogir 
lluoedd arfog yn eu hardal ac i hyrwyddo dealltwriaeth ac ymwybyddiaeth. 
 
Mae鈥檙 Cyngor wedi ymrwymo i gefnogi Cymuned y Lluoedd Arfog drwy weithio gyda 
nifer o bartneriaid sydd wedi llofnodi ein Cyfamod, gan gynnwys Cyngor 
Gwirfoddol Lleol Sir y Fflint a鈥檙 Lleng Brydeinig. Pwrpas Cyfamod Sir y Fflint 
yw annog cefnogaeth ar gyfer Cymuned y Lluoedd Arfog sy鈥檔 gweithio ac/neu鈥檔 byw 
yn Sir y Fflint a chydnabod a chofio eu haberth. 
 
Mae grwp llywio amlasiantaeth wedi鈥檌 sefydlu ac mae鈥檙 Cynghorydd Andrew 
Dunbobbin, sef Cefnogwr y Lluoedd Arfog ar ran y Cyngor, yn cadeirio鈥檙 grwp.
 
Mae鈥檙 grwp llywio wedi cwblhau hunanasesiad mewn perthynas 芒鈥檙 Cyfamod ac wedi 
datblygu cynllun gweithredu i fynd i鈥檙 afael 芒鈥檙 gwaith. Mae鈥檙 cyflawniadau 
allweddol wedi鈥檜 nodi yn yr adroddiad blynyddol ac maent yn cynnwys:
 
路 tudalen wedi鈥檌 neilltuo ar wefan y Cyngor sy鈥檔 darparu gwybodaeth a chymorth 
i Gymuned y Lluoedd Arfog a dolenni i wefannau asiantaethau allweddol fel Bwrdd 
Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC);
路 ymrwymiad i鈥檙 Cyfamod yng Nghynllun y Cyngor 2017/18;
路 gweithredu Polisi Milwyr wrth Gefn sy鈥檔 rhoi pythefnos yn ychwanegol o wyliau 
i weithwyr syn filwyr wrth gefn iw galluogi i fynd ir gwersyll hyfforddi 
blynyddol a rhoi cefnogaeth ir rhai sydd wediu galw ymlaen iw cynorthwyo 
wrth ddod yn 么l ir gwaith a chynnal statws gwasanaeth parhaus; 
路 cynnig cyfweliadau diamod i gyn-filwyr syn bodloni meini prawf hanfodol y 
swydd;
路 mae Cynlluniau Llety 芒 Chymorth i gyn-filwyr ar gael yn Sir y Fflint mewn 
partneriaeth 芒 First Choice Housing.
 
Dywedodd y Cynghorydd Dunbobbin:
 
 鈥淢ae鈥檙 Cyngor hefyd yn aelod gweithgar o Fforwm Lluoedd Arfog Rhanbarthol 
Gogledd Cymru sy鈥檔 cynnwys chwe awdurdod lleol Gogledd Cymru a BIPBC. Mae 
cynnig llwyddiannus gan awdurdodau lleol Gogledd Cymru am gyllid am ddwy 
flynedd gan y Weinyddiaeth Amddiffyn wedi arwain at benodi dau Swyddog Cyswllt 
y Lluoedd Arfog dros dro ar gyfer Gogledd Cymru. Bydd y swyddi hyn yn cefnogi 
awdurdodau lleol i weithredu鈥檙 Cyfamod a gweithio gyda gwasanaethau i ddiwallu 
anghenion Cymuned y Lluoedd Arfog.鈥
 
 
Cais am Gyllid o Gronfa Treftadaeth y Loteri ar gyfer Bryn y Beili
 
Yn nes ymlaen yn y mis, bydd gofyn i aelodau o Gabinet Cyngor Sir y Fflint 
gytuno ar adroddiad ar gais am gyllid o Gronfa Treftadaeth y Loteri Cam 2 ar 
gyfer Bryn y Beili yn yr Wyddgrug a chytuno ar gyfraniad y Cyngor.  
 
Mae Bryn y Beili鈥檔 brosiect arwyddocaol i wella amgylchedd treftadaeth y 
castell tomen a beili ym Mryn y Beili. Mae hyn yn cynnwys torri nifer o goed, 
gwella mynediad at y safle, creu ardal chwarae newydd a gosod dehongliadau ar 
hyd y safle gan gynnwys ardal arddangos yn y porthdy.
 
Mae鈥檙 Cyngor yn gweithio mewn partneriaeth 芒 Chyngor Tref yr Wyddgrug a Grwp 
Cyfeillion Bryn y Beili. Llwyddwyd i sicrhau dyraniad o 拢43,000 o gais am 
gyllid o Gronfa Treftadaeth y Loteri Cam 1 yn 2016 i ariannur cam datblygu.  
Mae disgwyl i鈥檙 gwaith hwn ddod i ben cyn diwedd 2017, ac mae disgwyl i gais 
Cam 2 gael ei gyflwyno os ywr partneriaid yn cytuno ar y gwaith ar ddechrau 
2018.
 
Amcangyfrifir y bydd y gwaith pellach, sy鈥檔 cynnwys gwelliannau i鈥檙 fynedfa, 
adnewyddu a datblygu鈥檙 porthdy, gwella mynediad i鈥檙 beil茂au mewnol ac allanol, 
arwyddion a byrddau dehongli a rhaglen o weithgareddau a digwyddiadau wediu 
harwain gan benodiad am gyfnod penodol o dair blynedd, yn costio cyfanswm o 
拢1.38 miliwn, heb gynnwys yr ardal chwarae.  Nid yw鈥檙 ardal chwarae鈥檔 gymwys yn 
么l y Loteri Dreftadaeth, ond mae鈥檔 rhan allweddol o鈥檙 cynllun cyffredinol.
 
Mae cyfraniad y Cyngor eisoes wedii neilltuo fel cyllid ar gyfer yr ardal 
chwarae. 
 
Dywedodd y Cynghorydd Ian Roberts, Aelod Cabinet Addysg ac Ieuenctid Cyngor Sir 
y Fflint:
 
 鈥淔e gytunodd y Cabinet ym mis Mawrth y byddai cyllid cyfalaf yn cael ei 
ddefnyddio i wella ardaloedd chwarae a chaeau pob tywydd.  Fe gafodd ardal 
chwarae Bryn y Beili ei nodi鈥檔 un 鈥済och鈥, angen ei thrwsio, ac rydym yn 
amcangyfrif y byddai鈥檔 costio rhwng 拢50,000 a 拢100,000.  Byddai angen yr arian 
hwn yn ystod blwyddyn ariannol 2019/20.  Er nad yw鈥檔 rhan o gynllun cyffredinol 
Cronfa Dreftadaeth y Loteri, bydd y dyraniad hwn yn allweddol er mwyn i Gronfa 
Treftadaeth y Loteri gytuno ar eu cyfraniad terfynol at y cynllun.鈥
 
 
Teithio Llesol
 
Bydd gofyn i Gabinet Cyngor Sir y Fflint gymeradwyo Cynllun Teithio Llesol Sir 
y Fflint cyn ei gyflwyno i Lywodraeth Cymru pan maen cyfarfod ar 24 Hydref. 
 
Mae鈥檙 Cynllun yn rhan o Ddeddf Teithio Llesol (Cymru) 2013 sydd wedi鈥檌 bwriadu 
i helpu mwy o bobl i ddewis cerdded neu feicio ar deithiau byr yn hytrach na 
defnyddio cerbydau, fel gyrru neu fynd ar y bws, pan mae hin addas iddynt 
wneud hynny. 
 
Er mwyn helpu i lunio cynllun lleol ar gyfer Sir y Fflint, cynhaliwyd nifer o 
ddigwyddiadau ymgysylltu anffurfiol cyn cynnal yr ymgynghoriad statudol rhwng 3 
Gorffennaf a 24 Medi 2017.  Bydd canlyniad y broses hon yn cael ei gyflwyno i 
Lywodraeth Cymru ar 3 Tachwedd er mwyn ei gymeradwyo cyn ei gyhoeddi ar dudalen 
we Teithio Llesol y Cyngor. 
 
Dywedodd Aelod Cabinet Strydwedd a Chludiant Cyngor Sir y Fflint, y Cynghorydd 
Carolyn Thomas: 
 
 鈥淢aer Ddeddf Teithio Llesol yn rhoi cyfle i ni wneud Cymru鈥檔 genedl teithio 
llesol.  Er bod y Ddeddf yn ymwneud yn benodol 芒 chysylltiadau 芒 gwasanaethau a 
chyfleusterau, mae Sir y Fflint yn cydnabod manteision teithio llesol o ran 
hamdden ac iechyd y gymuned. Felly, bydd unrhyw sylwadau a dderbynnir yn ystod 
y broses ymgynghori ynglyn 芒 defnyddio鈥檙 Rhwydwaith Teithio Llesol ar gyfer y 
diben hwn yn cael eu hystyried pan mae cynlluniau ar gyfer y rhwydwaith 
strategol yn cael eu datblygu.
 
 
Gwytnwch Cymunedol
 
Bydd gofyn i aelodau Cabinet Sir y Fflint gytuno ar Strategaeth Buddion 
Cymunedol y Cyngor wrth gyfarfod nesaf ar 24 Hydref.
 
Un flaenoriaeth allweddol o Gynllun y Cyngor yw 鈥楥yngor Cysylltiedig鈥 gydag 
is-flaenoriaeth o Gymunedau Gwydn. Mae Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Sir y 
Fflint hefyd wedi datblygu blaenoriaeth sy鈥檔 ymwneud 芒 鈥楥hymunedau Gwydn鈥.
 
Mae鈥檙 Cyngor yn cydnabod pwysigrwydd buddion cymunedol ac mae wedi nodi set o 
fuddion cymunedol y gellir eu defnyddio mewn pob math o gontractau caffael, ond 
sydd hefyd yn gallu cael eu defnyddio i asesu lefel y manteision cymunedol mae 
sefydliad yn eu darparu.  
 
Yn rhan o鈥檙 broses gaffael, bydd gofyn i sefydliadau nodi sut y byddant yn 
cyfrannu at amcanion manteision cymunedol ac fe fyddant yn cael eu hasesun 
rhan or gwerthusiad tendro. Bydd hyn yn cynnwys meysydd fel:  
 
鈥       y camau iw cymryd er mwyn er mwyn darparu buddion cymunedol;
鈥       sut fydd y camau hyn yn sicrhau bod y buddion yn cael eu darparu; ac
鈥       y budd y bydd pob cam yn ei darparu i gymunedau.
 
Dros y tair blynedd ddiwethaf, mae鈥檙 Cyngor wedi gweithio鈥檔 galed i dyfu鈥檙 
sector cyhoeddus drwy ddatblygu mentrau cymdeithasol, trosglwyddo asedau 
cymunedol a modelau darparu eraill. Elfen allweddol o鈥檙 twf hwn yw datblygu 
mentrau cymdeithasol sydd o faint sylweddol ac syn gallu cefnogi datblygiad 
mentrau cymdeithasol eraill 鈥 fel Aura Leisure and Libraries, Cambrian Aquatics 
a Chanolfan Hamdden Treffynnon. 
 
Yn gryno, mae 24 o fentrau cymdeithasol neu sefydliadau cymdeithasol sy鈥檔 
gweithredu o fewn Sir y Fflint dros y flwyddyn ddiwethaf wedi elwa o gymorth y 
Cyngor i helpu i鈥檞 datblygu, gan gynnwys y canlynol: Amser Babi Cymraeg, 
RainbowBiz, West 天涯社区 Community Enterprises, 天涯社区 Counselling CIC 
a  Beyond the Boundaries CIC.
 
Drwyr gwaith hwn, ynghyd 芒 rhaglen Trosglwyddo Asedau Cymunedol, mae llawer o 
asedau wedi鈥檜 trosglwyddo i fentrau cymdeithasol neu sefydliadau cymunedol, gan 
gynnwys: Pwll Nofio Cei Connah (Cambrian Aquatics), Neuadd Bentref y Waun, 
Llyfrgell yr H么b, Llyfrgell Treffynnon, Llyfrgell Mancot a Chanolfan Gymunedol 
Trelogan.
 
Dywedodd y Cynghorydd Aaron Shotton, Arweinydd ac Aelod Cabinet Cyllid Cyngor 
Sir y Fflint:
 
 鈥淢ae llawer o waith eisoes wedii wneud i dyfur sector cymdeithasol a bydd y 
polisi hwn yn helpu i gynyddu faint o fuddion cymunedol y gall y Cyngor eu 
sicrhau o gaffael ei nwyddau a鈥檌 wasanaethau.  Mae angen y dull arloesol hwn er 
mwyn sicrhau bod mwy o fuddion cymunedol yn cael eu darparu, sy鈥檔 helpu lles 
economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol ein cymunedau lleol.鈥
 
 
Adolygu鈥檙 Sector Gofal
 
Bydd gofyn i Gabinet Cyngor Sir y Fflint dderbyn adroddiad ar yr adolygiad o鈥檙 
sector gofal pan mae鈥檔 cyfarfod yn nes ymlaen yn y mis.
 
Maer Cyngor yn wynebu her wirioneddol i ddarparu gwasanaethau yn nghyd-destun 
gofynion demograffig, amgylcheddol a chymdeithasol syn newid yn gyson ac mae 
angen iddo allu ymateb i anghenion y defnyddwyr gwasanaeth a鈥檜 gofalwyr o fewn 
cyllideb gyfyngedig iawn.
 
Rhagwelir y bydd poblogaeth hyn Sir y Fflint (+80) yn cynyddu 23% dros y 4 
blynedd nesaf ac y bydd nifer y bobl hyn sydd ag anghenion iechyd a gofal 
cymdeithasol sylweddol yn cynyddu 22% yn ystod yr un cyfnod. 
 
Mae risg amlwg na fydd y sector gofal yn gallu ei gynnal ei hun os nad ydym yn 
gweithredu. Mae gan Sir y Fflint gynllun rhagweithiol ar waith a fydd yn nodi 
blaenoriaethau a chynlluniau tymor byr, canolig a hir i helpu i fynd i鈥檙 afael 
芒 rhai or materion brys.
 
Mae darparwyr gofal cymdeithasol Sir y Fflint, fel darparwyr drwy鈥檙 wlad, yn 
wynebu pwysau ac yn poeni am gynaliadwyedd eu busnesau.  
 
Rhwng mis Mehefin a mis Medi, fe gomisiynodd Sir y Fflint adolygiad annibynnol 
o鈥檙 sector gofal preswyl a gofal nyrsio yn y sir.  Yn arwyddocaol, roedd y 
canlyniadau鈥檔 dangos bod y pwysau mwyaf yn ymwneud 芒 recriwtio a chadw staff a 
phrynu defnyddiau traul, cyfleustodau, cyfarpar a gwasanaethau gwastraff.
 
Roedd yr adolygiad yn nodi ffyrdd arloesol o gefnogi鈥檙 sector, gan gynnwys 
datblygu porth鈥 a fydd yn gweithio fel canolbwynt marcio a recriwtio lleol.  
Hefyd, gan weithio gydar T卯m Datblygu Busnes, mae cyfleoedd am wasanaethau 
micro-ofal yn cael eu hystyried. Mae鈥檙 rhain yn rhoi hyblygrwydd ac yn 
gweithredu ar raddfa fach, gan gyflogi llai na 5 o bobl, fel arfer, ac yn 
canolbwyntio ar grwp bach o gleientiaid. 
 
Dywedodd y Cynghorydd Christine Jones, Aelod Cabinet Gwasanaethau Cymdeithasol 
Cyngor Sir y Fflint:
 
 鈥淢ae鈥檙 adroddiad hwn yn egluro bod Sir y Fflint yn arwain y ffordd yn 
genedlaethol wrth weithio鈥檔 gadarnhaol mewn partneriaeth gydan darparwyr gofal 
ac ystyried pob posibilrwydd i wella dyfodol hirdymor gofal cymdeithasol yn ein 
sir.   Mae llythyr wedi鈥檌 lunio iw anfon gyda鈥檙 adroddiad, sy鈥檔 amlinellu ein 
hachos i Lywodraeth Cymru am fwy o gyllid, mynediad at adnoddau a 
chydnabyddiaeth lawn o anghenion y sector gofal cymdeithasol.鈥